LocationsPredstavljeno istraživanje o stavovima i potrebama mladih
Nizak stepen učešća mladih u javnom životu izazov za čitavo društvo
May 24, 2022
Podgorica, 24. maj 2022. godine – Nizak stepen učešća mladih građana i građanki u javnom životu na lokalnom nivou prepoznaju institucije, nevladin sektor i sami mladi. Podsticanje na kritičko mišljenje i usmjeravanje mladih na pokretanje inicijativa prioriteti su za čitavo društvo, poručeno je na predstavljanju rezultata Istraživanja potreba mladih i procjene lokalnih omladinskih politika u 15 crnogorskih opština.
Ubjedljivo najvažniji razlog za nezadovoljstvo u većini opština jeste loš sveukupni kvalitet življenja, uzrokovan lošim mogućnostima zapošljavanja, kvalitetom obrazovanja i dostupnošću kulturnih sportskih i drugih sadržaja za mlade. Sve ovo utiče na to da mladi razmišljaju o odlasku i iz opštine i iz države, a najveći procenat tih mladih je u Danilovgradu (68,3%), Cetinju (52,4%) i Andrijevici (51,9%), i to dominantno mlade žene u ovim opštinama.
Dr Vojin Golubović, stručnjak za socio-ekonomske analize i član Instituta za strateške studije i projekcije koji je realizovao istraživanje upozorio je da se prilike na tržištu rada i to nezadovoljstvo odražavaju na nedostatak želje mladih za napredovanjem, a posebno na gubitak interesovanja. Na primjer, 43,7% ispitanih mladih osoba nikada ne prisustvuje kulturnim događajima (muzeji, galerije i pozorišta); trećina njih odlazi na koncerte i svirke svega nekoliko puta godišnje ili rjeđe; a skoro polovina nikada ne prisustvuje sportskim događajima. Tako više od 60% mladih ljudi iz Nikšića nema hobi, a 75% mladih u Glavnom gradu nikada nije učestvovalo u neformalnom obrazovanju.
Više od polovine ispitanika (57,8%) ne vjeruje da za njih postoji prilika za zaposlenje, a među njima najviše mladih muškog pola. To je posebno izraženo u opštinama Kolašin, Budva, Plužine i Pljevlja. Takvo razmišljanje može voditi i nepovjerenju u institucije sistema, na šta ukazuje podatak da se skoro trećina (31,9%) anketiranih mladih nije registrovala kod Zavoda za zapošljavanje.
Otvarajući konferenciju, ministar sporta i mladih Vasilije Lalošević je poručio da je vrlo važno da mladi u svojim zajednicama uspostave kvalitetan dijalog sa lokalnim organima vlasti u cilju obezbjeđivanja podrške u realizaciji različitih aktivnosti za mlade i sa mladima. “Naročitu pažnju treba posvetiti stvaranju podsticajnog okruženja za mlade koji pripadaju ranjivim grupama sa ciljem njihovog integrisanja u svim oblastima društvenog djelovanja. Ministarstvo sporta i mladih u narednom periodu još intenzivnije će raditi na kreiranju novog strateškog okvira omladinske politike i donošenju efikasnijih zakonskih rješenja kojima se uređuju oblasti od interesa za mlade. Rezultati istraživanja će nam biti od izuzetnog značaja i dati smjernice u kom pravcu je potrebno djelovati prilikom kreiranja politika za mlade”, rekao je on.
Stalna predstavnica UNDP-a u Crnoj Gori Daniela Gašparikova poručila je da ReLOaD inicijativa i postoji da bismo stvarali društvo po mjeri svih, ne zapostavljajući nikog. “Jedan od prioritetnih ciljeva jeste uključivanje mladih u razvoj zajednice. Vjerujem da će rezultati istraživanja poslužiti donosiocima odluka kao polazna tačka u kreiranju politika i programa za mlade i izazove sa kojima se suočavaju”, rekla je Gašparikova. Dodala je da u tom procesu ne smijemo zaboraviti da mladi nijesu jedinstvena kategorija i da moramo imati u vidu različite potrebe mladih žena i mladih muškaraca, kao i specifične prepreke sa kojima se suočavaju mladi pripadnici manjinskih naroda ili drugih marginalizovanih grupa.
“Dok polako izlazimo iz zdravstvene krize bez presedana, EU prepoznaje koliki je uticaj pandemija imala na mlade ljude. Zbog toga smo odlučili da 2022. proglasimo Evropskom godinom mladih. Ulažemo mnogo napora da pomognemo mladima i podržimo njihove dobre inicijative. Želimo da ih uključimo u procese donošenja odluka, kao i da poboljšamo situaciju kada su posrijedi mogućnosti njihovog zapošljavanja i obrazovanja. Rezultati Istraživanja o stavovima mladih daju nam koristan uvid u probleme crnogorske omladine i dobra su polazna osnova kada je u pitanju razvoj naših budućih projekata, koji bi trebalo da donesu konkretna poboljšanja mladima”, rekao je zamjenik šefice Delegacije EU u Crnoj Gori Rikardo Seri.
Istraživanje je urađeno u okviru inicijative Regionalni program lokalne demokratije na Zapadnom Balkanu 2 (ReLOaD2), projekta koji, uz finansijsku podršku Evropske unije, sprovodi Program Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) u Crnoj Gori. Analiza je obuhvatila procjenu postojećih zakonskih okvira i strategija, fokus grupe s mladima u 15 opština, dubinske intervjue s donosiocima odluka, kao i kvantitativno istraživanje na uzorku od 1818 mladih. Cilj ReLOaD programa je, između ostalog, da osnaži mlade ljude da se uključe u donošenje odluka i poboljša njihov ekonomski položaj. Kako bi se bolje razumjele potrebe i navike mladih, istraživanje je pokrilo čitav set pitanja važnih za život i angažman mladih u 15 opština koje učestvuju u projektu u okviru pet klastera:
Tara – opštine Mojkovac, Kolašin i Pljevlja,
Coastal Mates – opštine Budva, Herceg Novi, Kotor i Tivat,
Zajedno za sjever – opštine Andrijevica i Berane,
Zajedno Nikšić i Plužine – opštine Nikšić i Plužine,
Središnji region – Glavni grad Podgorica, Prijestonica Cetinje, opština u okviru Glavnog grada Podgorica – Golubovci i Opština Danilovgrad.
Istraživanje preuzmite ovdje.
Opšti nalazi i zaključci istraživanja dostupni su ovdje.
Opšti nalazi i zaključci istraživanja na engleskom jeziku dostupni su ovdje.
