Türkiye'de Günde 144 Ton Plastik Atık Denize Karışıyor

1 July 2018

Çevre Dostu Üretim, Sorumlu Tüketim, Etkin Geri Dönüşüm Çalıştayı UNDP’nin de Katılıyla gerçekleşti.

"Türkiye'nin Plastik Atığı için Eyleme Geçme Zamanı: Çevre Dostu Üretim, Sorumlu Tüketim, Etkin Geri Dönüşüm Çalıştayı"na İstanbul’da düzenlendi. Çalıştayda, bir çevre mirası olan Akdeniz'in dünyada plastik kirliliği seviyesi en yüksek denizlerden biri haline geldiğine dikkat çekildi. Plastik atıklar konusunda sivil toplum, akademi ve yerel-ulusal yönetimlerin daha akıllı ve sürdürülebilir bir plastik üretimi için el birliğiyle çalışması gerektiği vurgulandı. Boğaziçi Üniversitesi tarafından Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı Türkiye (Sustainable Development Solutions Netvvork - UN SDSN Türkiye) ve WWF Türkiye ile birlikte düzenlenen çalıştayda bir araya gelen plastik sektörünün paydaşları sektördeki problemleri, plastik atık konusunda farkındalık yaratma projelerini ve pozitif değişim için çalışmanın esasları tartıştı.

Boğaziçi Üniversitesi Eski Rektörü Prof. Dr. Üstün Ergüder, UNDP İstanbul Bölge Ofisi Program Analisti Etienne Goninve WWF Türkiye Başkan ve CEO'su Nergis Yazgan'ın açılış konuşmalarıyla başlayan çalıştayda, WWF Türkiye'nin Akdeniz ölçeğinde yayımlanan "Plastik Kapanından Çıkış: Akdeniz'i Plastik Kirliliğinden Kurtarmak Raporu’ndan çarpıcı sonuçlar ilk kez kamuoyu ile paylaşıldı. WWF Türkiye İletişim Direktörü Tolga Yücel'in sunduğu "Plastik Kapanından Çıkış: Akdeniz'i Plastik Kirliliğinden Kurtarmak Raporu’na göre, dünyada yılda 60 milyon ton plastik üretiliyor ve 27 milyon ton plastik atığı oluşuyor. Denizlerdeki plastik çöp miktarının küresel çözüm bekleyen en önemli sorunların başında geldiği vurgulanan raporda, plastik atıkların deniz ekosistemlerinde 13 milyar dolar civarında zarara yol açtığı ifade ediliyor. Raporda ayrıca Türkiye'de günde 144 ton plastik atığın denize karıştığı belirtiliyor. Çalıştayda sivil toplum, akademi ve yerel-ulusal yönetimlerin daha akıllı ve sürdürülebilir bir plastik üretimi için verebileceği katkılar da masaya yatırıldı. Sürdürülebilir Kalkınma Derneği Genel Sekreteri Konca Çalkıvık "Her dakika bir kamyon dolusu plastik atık denizlere dökülüyor. Her yıl okyanuslara 9 milyon ton plastik atık bırakılıyor. Global bir sorun olan plastik atık konusunun, yerel-bölgesel işbirlikleri olmadan çözülmesi mümkün değil" diye konuştu. Çalkıvık, gönüllülük esasının sorunun çözümünde yeterli olmadığının, yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulduğunun da altını çizdi. "Lineer ekonomiden geri dönüşüme dayalı döngüsel ekonomiye geçiş şart" Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Atık Yönetimi Daire Başkanı Ahmet Varır, Türkiye'de yılda 31 milyon ton evsel atık ortaya çıktığını, bunların yüzde 12'sinin plastik atıklardan oluştuğunu belirtti. Depozito sisteminin ve farklı atık önleme planlarının öncelikler arasına alınması gerektiğini kaydeden Varır, özel sektörde birkaç büyük kuruluş dışında hiçbir atık önleme planı bulunmadığını hatırlatarak özel sektöre de çağrı yaptı. Halihazırda yürütülen atık toplama faaliyetlerinin etkin ve sürdürülebilir olmadığını kaydeden Varır, lineer ekonomiden geri dönüşüme dayalı döngüsel ekonomiye geçişin Türkiye için bir gereklilik olduğunu belirtti.

Varır, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hayata geçirilen ve atıkların türlerine göre toplanmasını kolaylaştırması öngörülen "Sıfır Atık" projesi kapsamında şu an atıklardan yüzde 15 geri dönüşüm yapabildiklerini, 2023'e kadar geri dönüşümde yüzde 35 seviyesini yakalamayı hedeflediklerini kaydetti. Varır, "Bu oranlar düşük olsa da 1990'h yıllara göre şu an bile 15 kat artmış halde" dedi.