Eylem Onyılı
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, insanlık tarihinde, kimseyi geride bırakmayacak bir gelecek yaratmayı hedefleyen ilk küresel sözleşmedir.
Eylül 2015’te Birleşmiş Milletler’deki ülkelerin tümü 17 amacı benimsemiştir.
Amaçlar, insanlığın ve gezegenimizin esenliğinin her yönünü kapsıyor; yoksulluğa son vermek, gezegenimizi korumak, tüm insanların barış ve refah içinde yaşamasını sağlamak için evrensel çağrıyı içeriyor.
Amaçları gerçekleştirmek için son tarih: 2030
Amaçların hemen ardından, 2015 yılında Paris İklim Anlaşması imzalandı; büyük bir dönüm noktası teşkil eden bu başarıyla, 196 ülke ve Avrupa Birliği, gezegenin sıcaklığını, sanayi devriminin başladığı zamandaki sıcaklıktan 2°C yükseğinin “çok altında” tutmayı taahhüt ettiler.
Paris Anlaşması’nı imzalayan her ülke ayrıca, kendi hedeflerine ulaşmalarına katkıda bulunacak taahhütleri temsil eden Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkılar hakkında da anlaştı.
Üye devletler, 2030 Gündemi’nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerini gerçekleştirmek için mali kaynakları seferber etmeyi, ulusal uygulamayı geliştirmeyi, kurumları güçlendirmeyi ve kimseyi geride bırakmamayı taahhüt ettiler.
Ancak yeni bir on yılın başında, çok daha fazla eylemin gerektiği apaçık ortada. Çok az sayıda ülke, vadettikleri değişiklikleri yerine getirdi. Bu harekete herkesin katılmasına ihtiyaç duyuyoruz.
Dünyayı kurtarmak için on yılımız var
“Amaçların yerine getirilmesinde hala geride kalanlar için SKA eylemini hızlandırmanın yeni yollarını düşünmemiz gerekiyor.”
-BM Genel Kurul Başkanı Tijjani Muhammad-Bande
2030 Gündemi’nin kabulünden bu yana yapılan ilk zirve olan, geçen yılki Sürdürülebilir Amaçlar Zirvesi’nde, tekrar doğru yola girmek için eylem ve somut plan çağrıları yeniden yapıldı.
BM Genel Sekreteri António Guterres, hükümetlerin SKA’ları ulusal politikalarına entegre etme konusunda kaydettikleri ilerlemeyi memnuniyetle karşıladığını, ancak ölümcül çatışmalar, iklim krizi, toplumsal cinsiyete dayalı şiddet, sürekli ve artan eşitsizliğin herkesi engellediğini ifade etti.
Dünyanın liderleri, 2030 yılına kadar SKA’ları gerçekleştirmek için on yıl boyunca eylem çağrısı yaptılar ve ilerlemeyi hızlandıracak gönüllü taahhütler olarak, 100’ü aşkın “hızlandırılmış eylem” ilan ettiler.
Trilyonlarca dolara ihtiyaç olacak; dolayısıyla, başta ötekileştirilmiş gruplarla olmak üzere, dolayısıyla toplumun her düzeyinde ortaklıklar kritik önem taşıyacak.
Kim ne yapıyor?
Nijerya’da dünyanın en büyük dersinde, 500.000 çocuğa Amaçlar hakkında bilgi verilecek.
İsveç, 2045 yılına kadar net karbon emisyonunu sıfıra indireceğini taahhüt etti.
Meksika, 2024 yılına kadar enerji yoksulluğunu ortadan kaldıracağını taahhüt etti.
Birleşik Krallık, 2050 yılına kadar iklim değişikliğine [olumsuz] katkısını sona erdirecek.
Beyrut Ünivesitesi, Orta Doğu’da yenilenebilir kaynaklarda SKA’ları gerçekleştirmek amacıyla bir araştırma topluluğu kuracak.
Karşı karşıya olduğumuz zorluklar
“2030 yılına kadar Amaçları başaracak yoldan saptığımız ve tekrar doğru yola girmek için gerçek kararlılık gerektiğine dair yaygın kanaat olduğunu hissediyorum.”
- BM Genel Sekreter Yardımcısı Amina Mohammed
İklim değişikliği, neredeyse tüm amaçların önünde büyük bir engeldir; ve İklim Değişikliği Zirvesi öncesinde UNDP ve BM İklim Değişikliği tarafından yayınlanan “The Heat is On” başlıklı rapora göre, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini halihazırda yaşamakta olan en kırılgan uluslar dahil olmak üzere, dünyanın her yerinde umut vadeden işaretler mevcut.
Rapor, sera gazlarını kademeli olarak ortadan kaldırmaya yönelik uzun süreli hedeflere daha çok odaklanan gelişmiş ülkelerin bu planlarını artık daha acil, kısa vadeli planlarla uyumlaştırmaları gerektiğini söylüyor.
Rapor şunları vurguluyor:
Daha iyi veriler ve kanıtlar.
İklim değişikliği ile SKA’lar arasında daha güçlü bağlantı.
İlerlemeyi izleyecek sağlam planlar.
İzlenecek yol
İnsanlık olarak bugüne kadar böyle bir şeyi hiç yapmadık. Bilinmeyen bir bölgedeyiz: Yaşama ve iş yapma, enerji ve gıda üretme, adaleti gerçekleştirme ve en dezavantajlıları güçlendirme yöntemlerimizi baştan sona gözden geçirmek zorundayız.
Ancak, ileriye yürümek dışında seçeneğimiz yok; hemen hemen her gün, eylemsizliğin gerçek zamanda yarattığı zararı görebiliyoruz; iklim ve siyasi konularda dünya genelinde yaygın protestolar; baştan başa yanan ormanlar; bugüne kadar görülmemiş düzeylerde çölleşme; antik kentlerin su altında kalması; milyonlarca insanın göç etmek zorunda kalması.
SKA’lar, bu karmaşık ve birbiriyle iç içe geçmiş sorunları çözmek için yegane umudumuzdur.
Bunlara verilmesi gereken yanıtları biliyoruz ve UNDP, amaçları gerçekleştirmek için kaynakları sefer etme ve isteği güçlendirmeye, amaçlar ile sıradan insanların gerçek yaşamdaki kaygılarıyla ilişkilendirecek somut çözümleri desteklemeye kendini adamıştır.
Önümüzdeki yıllarda çok çalışmamız gerekiyor; ancak iyi haber şu ki, hala zamanımız var.
“Çabalarımızı artırmak zorundayız. Hemen şimdi.”
- BM Genel Sekreteri António Guterres