Proje ne hakkında? 

Eko Gelecek Hibe Programı, iklim eylemi ve biyoçeşitliliğin korunması alanlarında yaratıcı ve iyileştirici çalışmalara öncülük etmeleri için Türkiye'deki sivil toplum kuruluşlarını (STK'ları) güçlendirmek amacıyla tasarlanmış bir projedir. Bu girişim, teknik destek ve hibe programının birleşimiyle, yenilikçi yaklaşımlara ilham vermeyi, iş birliklerini teşvik etmeyi ve sürdürülebilir çevre pratiklerini hayata geçirmeyi hedefliyor. STK'ların operasyonel kapasitelerini gerekli araçlar, bilgi ve kaynaklarla donatarak artırmayı ve aynı zamanda toplulukları çevresel sürdürülebilirlik, biyoçeşitliliğin korunması ve iklim-pozitif girişimlere dahil etmeyi amaçlıyor.

IPA III kapsamında 1 Mart 2024'te başlayan projenin, UNDP Türkiye tarafından Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu iş birliğiyle 29 Şubat 2028 tarihine kadar uygulanması planlanıyor.

Mevcut durum nedir? 

Türkiye, yemyeşil ormanlardan canlı kıyı bölgelerine kadar uzanan zengin ve çeşitli ekosistemlere sahip bir ülke olmakla birlikte, iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik kaybının giderek artan etkileriyle de karşı karşıya. Artan sıcaklıklar, öngörülemeyen hava koşulları, sık yaşanan kuraklıklar ve şiddetli seller çevre üzerindeki baskıyı artırıyor. Maalesef bu değişimler su kıtlığını daha da artırarak ülke genelindeki doğal yaşam alanlarını tehdit ediyor.

Bu zorluklara rağmen Türkiye, güçlü bir sivil toplum alt yapısına ve politika geliştirmeye yönelik temel stratejik belgelere sahip. 12. Ulusal Kalkınma Planı (2024-2028), STK'ların kamu politikalarını şekillendirme ve izleme, demokratik değerleri teşvik etme ve aktif vatandaşlık katılımını destekleme konusundaki kritik rolünü vurguluyor. İklim değişikliğiyle ilgili çeşitli projeler de STK'ların katılımını destekliyor ve kapasite geliştirme ve çevre faaliyetlerine katılım konusunda önemli faydalar sağlıyor. Ancak STK'ların rolünü daha da güçlendirmek ve bu alanda etkilerini artırmak için hâlen destekleyici bir yasal, mali ve idari çerçeveye ihtiyaç var.

IPA I, II ve III fonları ve AB Sivil Toplum Aracı ve Medya Programı (2021-2027), sivil toplumun güçlendirilmesinde, katılımcı demokrasinin teşvik edilmesinde ve Türkiye'nin AB entegrasyonu çabalarının desteklenmesinde önemli bir role sahip. Bunun yanı sıra, Sivil Toplum Tesisi Eylem Belgesi (2021-2023), AB Yeşil Mutabakatı’nın vizyonuyla yakından uyumlu olarak temel haklar konusundaki diyaloğu teşvik ediyor ve STK'ların iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik sorunlarıyla mücadelesini destekliyor.

Bu çerçeveler, katılımcı demokrasinin geliştirilmesinde ve Türkiye'nin çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasında STK'ların temel rolünü vurguluyor. 

Misyonumuz nedir? 

Projenin misyonu, iklim değişikliği ve biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik etkili eylemlerde bulunabilecek dayanıklı ve aktif bir sivil toplum inşa etmektir. Proje, teknik destek ve hibe programı faaliyetleri aracılığıyla STK'ların kapasitelerini ve kaynaklarını artırarak, bu kuruluşların iklim adaleti, çevre hakları ve biyoçeşitliliğin korunması konularında savunuculuk yapmalarını sağlamayı ve böylece Türkiye'nin iklim ve biyoçeşitlilik hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunmayı amaçlıyor.

Nasıl yapıyoruz?

Proje iki bileşen üzerinden yürütülüyor: 

• Bileşen A: 

Teknik destek bileşeni, uzmanlar tarafından verilen eğitimler, stratejik ortaklıklar ve savunuculuk girişimleri yoluyla STK'ların kapasitelerinin geliştirilmesine odaklanıyor. Savunuculuk becerilerini güçlendirerek ve yerel, ulusal ve uluslararası aktörlerle bağlantı kurarak STK'ların iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik konularını daha etkili bir şekilde ele almalarını sağlamayı amaçlıyor. 

• Bileşen B: 

Hibe programı bileşeni, STK'ların, biyoçeşitliliğin korunması ve iklim direncini artırmaya yönelik yenilikçi çözümler geliştirmesine ve pilot uygulamalar yapmasına olanak tanıyor. Türkiye’nin iklim azaltım ve uyum hedeflerine katkı sunmak isteyen pratik ve doğa temelli yaklaşımları teşvik ediyor. Bu projeler aracılığıyla STK'lar, biyoçeşitliliğin korunması ve iklim direnci için sürdürülebilir çözümlerin pilot uygulamalarını gerçekleştirerek, topluluk öncülüğünde daha geniş çaplı iklim eylemi faaliyetleri oluşturulmasına yardımcı oluyor. Bu bileşen kapsamında programın beklentilerine uygun ve ihtiyaç odaklı projelerin seçilmesine yönelik stratejik bir vizyon benimseniyor ve fonların şeffaf ve verimli bir şekilde tahsis edilmesi hedefleniyor.

Türkiye nasıl faydalanacak?

Bu proje, hibe desteğini teknik destekle birleştiren entegre bir yaklaşımla Türkiye'nin iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik kaybını azaltma yönündeki ilerlemesini teşvik etmede bir mihenk taşı görevi görüyor. Projenin iklim adaptasyonu, ekosistem restorasyonu ve biyoçeşitliliğin korunması gibi kritik konularda Türkiye'de gelişim ve değişim yaratması öngörülüyor. 

Proje hedef odaklı finansal kaynak ve uzman rehberliği sunarak, sivil toplum kuruluşlarının politika geliştirme, topluluklarla etkileşim kurma ve sürdürülebilir uygulamaları teşvik etme kapasitesini artırıyor. Ayrıca, STK'ların acil çevresel sorunları ele alma ve uzun vadeli toplumsal dayanıklılığa katkıda bulunma yöntemlerinde büyüme ve yeniliği teşvik ediyor.  

Hibe bileşeni, STK'ların etkili çevresel girişimleri hayata geçirmelerini sağlarken, teknik destek bileşeni ise yerel iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik sorunlarına çözüm bulma becerilerini ve etkinliklerini geliştirmeye odaklanıyor.

Proje, daha yetkin ve katılımcı bir sivil toplum için özellikle iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik konularında yenilikçi çözümler geliştirebilen tüm STK'ları hedefliyor. Tüm bu çabalar dayanıklı ve sürdürülebilir topluluklar inşa etmeye katkıda bulunuyor ve Türkiye'nin çevre ve iklim ile ilgili kapsamlı hedefleriyle uyumlu hale geliyor.