Proje ne hakkında?

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına (SKA) ulaşmak için özel sektörün mali kaynaklarının değerlendirilmesi önemli görülüyor. COVID-19 salgını süreci sonrasında bu gereksinim daha da belirginleşti. UNDP SDG Impact tarafından yatırımcıları SKA’lara katkı sağlayacak ürün ve alanlara yönlendirmek ve buna yönelik olarak yatırımcıları desteklemek üzere “SKA Yatırımcı Haritaları” oluşturuldu. UNDP Türkiye tarafından da bu haritalama çalışması Türkiye özelinde UNDP İstanbul Uluslararası Özel Sektör ve Kalkınma Merkezi (IICPSD) teknik katkıları ile geliştirildi.

Bu sürecin bir sonraki adımı olarak geliştirilen proje, Türkiye’de özel sektör kaynaklarının SKA’lara katkı sağlayacak alanlara yönlendirilmesi ve buna yönelik uygun yatırım ortamının sağlanması için kurgulanan çalışmaları kapsıyor.

Mevcut durum nedir? 

Küresel zorlukları aşmada ve daha eşit ve sürdürülebilir bir gelecek kurmada Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) tüm dünya için önemli bir çerçeve sunuyor. Bu hedeflere ulaşmak için çok ciddi kaynaklara ve değişimlere gereksinim duyuluyor. 2030 itibariyle bu amaçlara ulaşmak için yılda 5 ila 7 trilyon ABD dolarlık yatırım yapılması gerektiği tahmin ediliyor (2014 Dünya Yatırımı Raporu, UNCTAD). UNCTAD tarafından yayınlanan 2021 yılı Dünya Yatırım Raporu’nda COVID-19 salgınının küresel doğrudan yatırım akışlarını üçte bir oranında düşürerek 1 trilyon ABD dolarınaa gerilediği tespiti yer alıyor. Aynı gösterge gelişmekte olan ülkeler için %58’lik bir düşüşle 312 milyar dolar seviyelerine gerileme yaşandığını ortaya koyuyor (2021 Dünya Yatırım Raporu, UNCTAD). Uluslararası doğrudan yabancı yatırım akışlarının gerilemesinin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının gerçekleşmesindeki etkisinin önemli olacağı yadsınamaz bir gerçek. Aynı raporda pandeminin en çok altyapı, yenilenebilir enerji, temiz su ve hijyen, sağlık, gıda ve tarım ile eğitim için olan amaçlara olumsuz etki ettiği görülüyor. Etki yatırımcılığının önemi bu çerçevede daha kritik olarak öne çıkıyor.

Küresel Etki Yatırımcılığı Ağı (GIIN) 2020 yılı araştırması etki yatırımcılığının 715 milyar ABD dolarlık bir piyasa haline geldiğini ortaya koydu. Uluslararası Finans Kuruluşu (IFC) gibi kuruluşlar tarafından yapılan bazı araştırmalar etki yatırımı hacminin 26 trilyon dolar seviyelerine kadar çıkabileceğini belirtiyor  (2021 Dünya Yatırım Raporu, UNCTAD).

Misyonumuz nedir? 

UNDP Türkiye’de etki yatırımcılığını ve SKA’lara yönelik yatırımların artmasını hedefliyor. COVID-19 süreciyle de ilişkili olarak politika çerçevesinin uygunluğunun da etkisiyle UNDP, SKA yatırımlarını daha etkin şekilde gündeme getirmekte ve özel sektör kaynaklarının SKA’ları destekler nitelikte değerlendirilmesi için ekosistemin gelişiminde katalizör rol oynamaktadır. Özel sektör kaynaklarının bu alana yönlendirilmesi için çeşitli araçlardan yararlanan UNDP, farkındalık yaratma, gündem oluşturma, tecrübe ve başarılı uygulamaları yaygınlaştırma, kapasite geliştirme ve ağ oluşturma kapsamında faaliyetler gerçekleştiriyor.

Nasıl yapıyoruz? 

UNDP Türkiye ve UNDP İstanbul Uluslararası Özel Sektör ve Kalkınma Merkezi (IICPSD) geçmiş dönemdeki etkili iş birliğine de dayanarak “SKA Yatırım İnisiyatifi”ni hayata geçirdi. Proje kapsamında başlangıç çalışmaları gerçekleştirilecek olan bu girişimle yüksek etki potansiyeli bulunan ve özellikle COVID-19 sonrası toparlanmayı hızlandıracak yatırımların hayata geçirilmesi için özel sektöre uygun alan ve konuların aktarılması sağlanacaktır. Bu hedeflere yönelik olarak projenin üç bileşeni bulunuyor. İlk bileşen SKA yatırımlarını artırmak, izlemek ve değerlendirmek üzere yerel kapasiteyi güçlendirerek bu alandaki yetkinlikleri ve süreçlerin saydamlığını sağlamak şeklinde. İkinci bileşen SKA’ları destekleyici yatırım olanakları hakkında bilinirliği artırmak ve bu yatırımları hayata geçirmek üzere farklı sektörler arası iş birliğini desteklemeyi kapsıyor. Son bileşen ise SKA’lara yönelik yatırım alanlarının değerlendirilmesi için özel sektör firmaları arasında eşleştirme olanaklarının ve iş birliklerinin gelişimi için platform oluşturulması şeklinde.

Türkiye nasıl faydalanacak?

Proje Türkiye’de yeni yeni gelişmekte olan SKA’lara yönelik yatırımların ve özelde etki yatırımcılığının gelişimini hızlandıracak. UNDP, bu alandaki ulusal paydaşlarla iş birliği içerisinde yatırımların artması için gerekli görülen adımları proje kapsamında atarak gelişimi destekleyecek. Bu yapısıyla proje bir pilot uygulama niteliği taşıyor ve UNDP Türkiye başta olmak üzere ekosistemdeki aktörlerin gelecek dönem gündemlerini benimsemelerine yönelik girdi sağlıyor olacak.