Бишкек, 17-сентябрь 2024-жыл – БУУнун Өнүктүрүү программасынын (БУУӨП) жана Кыргыз Республикасынын Улуттук тарых музейинин биргелешкен «Инклюзивдүү музей» демилгесинин алкагында майыптыгы бар адамдар үчүн Кыргызстандын маданий мейкиндиктеринин жеткиликтүүлүгүн жана инклюзивдүүлүгүн жогорулатууга багытталган комплекстүү жол картасы иштелип чыккан.

Демилгенин алкагында 2024-жылдын май айынан сентябрь айына чейин эл аралык эксперттер Улуттук тарых музейинин мыйзамдарына жана саясатына, инфраструктурасына, кызматтарына жана байланыш тутумдарына ар тараптуу баа берип, алардын инклюзивдүүлүгүн жана жеткиликтүүлүгүн баалашты. Табылгалар бир нече негизги стратегиялык документтердин негизин түздү. Концепция, байланыш стратегиясы, жол картасы, музей жана башка маданий мекемелер бардык зыяратчылар үчүн кандайча жагымдуу боло аларын сүрөттөгөн чечимдердин каталогу кирет. Баалоо, "Биз үчүн бизсиз эч нерсе" принцибине ылайык, ар кандай майыптыгы бар адамдардын, музейдин кызматкерлеринин жана эксперттик коомчулуктун катышуусунда жүргүзүлдү.

«Бул демилге өтө маанилүү. Инклюзивдүү музей биздин мекеме үчүн гана эмес, республиканын бардык маданий уюмдары үчүн кеңири инклюзияны түзүүгө карай маанилүү кадам болуп калат. Бул долбоор аркылуу топтогон ийгиликтүү тажрыйбабыз башка музейлерге, китепканаларга, театрларга жана маданий борборлорго үлгү болоруна ишенебиз. Бул долбоор инклюзия – бул жөн гана жетишкендик эмес, бул системалуу мамилени, бардык кызыкдар тараптарды тартууну жана туруктуу өркүндөтүүнү талап кылган процесс экенин көрсөтүп турат», - деди Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министринин кеңешчиси Бактыбек Секимов.

Негизги стратегиялык документтер мамлекеттик кызыкдар тараптар тарабынан бекитилип, коомчулукка, анын ичинде Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги, Эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция министрлиги, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу майыптыгы бар адамдардын иштери боюнча кеңеш, ошондой эле эл аралык жана жергиликтүү коомдук уюмдардын жана музей коомчулугунун өкүлдөрү тарабынан сунушталды.

«Кыргызстандагы музейлердин ачыктыгы жана жеткиликтүүлүгү ар түрдүүлүккө, туруктуулукка жана майыптыгы бар адамдарды коомдун жашоосуна толук тартууга өбөлгө болот деп ишенебиз», - деди БУУӨПтүн Кыргыз Республикасындагы Туруктуу өкүлү Александра Соловьева.

«Бүгүнкү БУУӨП уюштурган иш-чарада мен өзүм үчүн жаңы болгон бир нече нерсени баса белгиледим жана талкууланган идеялар абдан жакшы болду. Эң негизгиси, ал кагазда калбашы керек. Тармактык министрликтер жана ведомстволор менен иштөө керек. Биздин музейлер Кыргыз Республикасы боюнча жеткиликтүү болушу үчүн бул идеяларды реалдуу турмушка ашыруу жана киргизүү зарыл», - деп белгиледи көрүүсү начар адамдардын потенциалын колдогон «Феномен» коомдук фондунун жетекчиси Искендер Султаналиев.

«Инклюзивдүү музей» демилгеси маданият мекемелеринин инклюзивдүүлүгүн баалоого комплекстүү жана системалуу мамиленин маанилүүлүгүн баса белгилеп, ошондой эле мыйзамдарды жана саясатты кайра карап чыгуу, универсалдуу дизайн концепциясын жана жеткиликтүүлүктү кайра карап чыгуу үчүн мүмкүнчүлүктөрдү ачты. 

БУУӨП бардыгын инклюзивдүү, ачык жана адилеттүү коомду түзүү үчүн аракеттерди бириктирүүгө жана ошону менен майыптыгы бар адамдардын жашоо сапатын жогорулатууга жана аларга көз карандысыз, толук кандуу жашоого мүмкүнчүлүк берүүгө чакырат.

Демилге жөнүндө

«Инклюзивдүү музей» — Бириккен Улуттар Уюмунун Өнүктүрүү программасы (БУУӨП) менен Кыргыз Республикасынын Улуттук тарых музейинин биргелешкен демилгеси. Улуттук тарых музейинин жеткиликтүү чөйрөсүн баалоо, инклюзивдүү чөйрөнү түзүү жана ар кандай майыптыгы бар адамдар үчүн музейдин жеткиликтүүлүгүн камсыз кылуу максатында иштелип чыккан. 

ЖМК боюнча маалымат алуу үчүн БУУӨПтүн коомчулук менен байланыш кызматкери Айнагүл Абдрахмановага кайрылыңыздар ainagul.abdrakhmanova@undp.org