Locations
QORAQALPOG‘ISTON, Nukus, 24-yanvar, 2025 y. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi "Bir qishloq - bir mahsulot" (BQBM) dasturi doirasida Orolbo‘yi mintaqasining pilot tumanlarida boshlang‘ich tadbirkorlar bilan uchrashuv tashkil etdi. Ushbu dastur mahalliy tadbirkorlar, shu jumladan ayollar va yoshlarning biznesni boshqarish bo‘yicha malakasini oshirishga qaratilgan. O‘n besh nafar boshlang‘ich tadbirkor o‘zlarining noyob mahsulotlarini yapon, ichki va xalqaro bozorlarga chiqish salohiyatini baholash uchun xalqaro ekspertlarga gibrid formatda taqdim etishdi.
"Bir qishloq - bir mahsulot" (BQBM) dasturi BMT Taraqqiyot Dasturining "Iqlimga chidamli qishloq xo‘jaligi orqali Orolbo‘yi mintaqasida barqarorlikni qo‘llab-quvvatlash loyihasi" doirasida Qoraqalpog‘iston Respublikasining to‘rtta tumanida (Chimboy, Kegeyli, Nukus va Xo‘jayli) Yaponiya hukumatining moliyaviy ko‘magi bilan amalga oshirilmoqda.
BQBM dasturining asosiy maqsadi - mahalliy tadbirkorlar va hamjamiyatlarni mahalliy resurslardan mahsulot ishlab chiqarish uchun birlashtirish orqali mintaqaning iqtisodiy salohiyatini rivojlantirishdir. Ishtirokchilar ilgari loyiha doirasida yapon tadbirkorligini rivojlantirish usullariga bag‘ishlangan "Bir qishloq – bir mahsulot" va "Kayzen" dasturlari bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarida ishtirok etganlar. Bu hozirgi ishtirokchilarga ichki va tashqi bozorlarda raqobatbardosh bo‘lgan biznesni muvaffaqiyatli yuritish va rivojlantirish uchun noyob mahsulot ishlab chiqarishda noyob mahalliy resurslardan foydalanish imkonini berdi. BQBM dasturini amalga oshirish jarayonida ishtirokchilar Orolbo‘yi mintaqasining institutsional rivojlanishiga olib keladigan BQBM metodologiyasini o‘zlashtirib, biznes g‘oyalarini ishlab chiqadilar va mahsulotlarni ichki va tashqi bozorlarda ilgari surish uchun aloqalar tarmog‘ini o‘rnatishadi.
Uchrashuvda turli xil mahalliy mahsulotlar taqdim etildi: Baxtiyar Djubayev Yaponiyada bo‘lib o‘tadigan ko‘rgazmada o‘zining noyob qizilmiya asalini taqdim etishga tayyorlanmoqda, Gulnor Akylbekova eksport salohiyatini yapon ekspertlari tomonidan sinovdan o‘tkaziladigan kunjut pechenyelarini ishlab chiqarmoqda. Qishloq xo‘jaligi sohasi doktoranti Ravshan Sharafatdinovaning kaperslarni ishlab chiqarishiga alohida e’tibor qaratildi - uning mahsuloti kapers o‘simligining marinadlangan kurtaklaridan iborat bo‘lib, vitaminlar va minerallar tarkibi tufayli nafaqat kulinariya, balki davolash xususiyatlariga ham ega. E’tiborli jihati shundaki, Orolbo‘yi mintaqasida kaperslarni yetishtirish mahalliy iqlim sharoitlariga muvaffaqiyatli moslashganligini ko‘rsatmoqda, chunki o‘simlik qurg‘oqchilikka chidamli va sho‘rlangan tuproqlarda o‘sa oladi.
Julduz Atabayeva o‘zi yetishtirgan tabiiy quritilgan mevalarni, shu jumladan jiyda - mahalliy qurg‘oqchilikka chidamli yovvoyi zaytunni taqdim etdi. Uning mevalari ozuqaviy va shifobaxsh xususiyatlari tufayli qadrlanadi, bu esa ularni eksport uchun istiqbolli qiladi. Klara Qudaybergenova asal va qovoq urug‘idan tayyorlangan noyob konfetlarni taqdim etdi, Zuhra esa ishlab chiqarishni kengaytirish rejalari bilan o‘n ikki mahalliy ingrediyentdan granula yaratmoqda. Nogironlar jamiyati qayta ishlangan materiallardan ekologik o‘yinchoqlar taqdim etdi.
Barcha mahsulotlar BMT Taraqqiyot Dasturining xalqaro ekspertlari ishtirokida ishlab chiqarishni takomillashtirganidan so‘ng, zarur sertifikatlarni olgandan keyin yagona "BQBM Orol" platformasi orqali ilgari suriladi. Dastur besh bosqichni o‘z ichiga oladi:
Mahalliy ishlab chiqaruvchilarni safarbar qilish: loyiha noyob resurslar va mahsulotlarni aniqlash uchun mavjud mahalliy ishlab chiqaruvchilar va yangi biznes g‘oyalari bo‘lgan shaxslarni safarbar qiladi.
Mahsulotni ishlab chiqish: dastur mahalliy ishlab chiqaruvchilar bilan mahsulotni rivojlantirish va uning iste’molchilar uchun jozibadorligini oshirish bo‘yicha muhokamalar va maslahatlarni (onlayn va oflayn) o‘z ichiga oladi.
Ustaxona va jihozlar: ishtirokchilar mavjud jihozlarni takomillashtirish yoki zamonaviyroq jihozlar sotib olish bo‘yicha tavsiyalar, shuningdek, grant resurslarini olish uchun amaldagi donor loyihalari haqida ma’lumot oladilar.
Sertifikatlash: barcha turdagi mahsulotlar aniqlangandan so‘ng, mahalliy me’yorlarga muvofiq davlat organlaridan sertifikatlar olish uchun zarur chora-tadbirlar ko‘riladi.
Ichki va xalqaro bozorlar: ekspertlar ijtimoiy tarmoqlar va boshqa vositalar orqali mahsulotlarni samarali ilgari surish usullarini aniqlash uchun bozor tahlilini o‘tkazadilar. Qoraqalpog‘istonda "Bir qishloq - bir mahsulot" harakatining eksportchilarini qo‘llab-quvvatlash uyushmasi onlayn va oflayn platformalar bilan tashkil etilmoqda.
Hozirgi vaqtda 20 nafar ishtirokchi noyob mahsulotlar ishlab chiqarishni boshlagan bo‘lib, loyiha oxirigacha ularning sonini 50 tagacha ko‘paytirish rejalashtirilgan. 2025-yil fevral oyida to‘rtta mahsulot, jumladan, Baxtiyar Djubaevning qizilmiya asali, Ravshan Sharafatdinovning kaperslari hamda Gulnorning kunjut pechenyesi va kunjut yog‘i Yaponiyadagi FOODEX ko‘rgazmasida taqdim etiladi.
