Өзгерістерге шабыт беру: Астанадағы әйел ғалымдарға арналған «Skillathon»
2023 ж. 6 April
Астанада БҰҰ Даму бағдарламасының қолдауымен ұйымдастырылған қазақстандық ғалым әйелдер үшін шеберлік марафоны өтті. Ол әртүрлі университеттерден 37 ғылыми қауымдастықтың өкілдерін жинады. «Skillathon» деп аталатын шара қатысушыларға мансаптық өсу үшін «жеңіл» дағдыларды дамыту және олардың зерттеулерін ілгерілету жолын көрсетуге арналған.
Іс-шараны ашқан БҰҰДБ-ның Қазақстандағы Тұрақты Өкілі Катаржина Вавьерниа әйелдердің ғылым, технология, инженерия және математика (STEM) салаларына қосқан үлесін мойындаудың маңыздылығын атап өтті. Ол ғылымдағы гендерлік теңсіздіктің негізгі себептері қоғамның әділ дамуы үшін еңсеру керек болатын стереотиптермен байланысты екенін атап өтті.
БҰҰДБ гендерлік әлеуметтік нормалар индексіне сәйкес, Қазақстанда халықтың 96%-ы әйелдерге қатысты теріс пікірді сезінеді, бұл олардың саясатта, еңбек нарығында және білім беруде табысқа жетуіне кедергі жасайды. Сондықтан әлеуметтік нормаларды өзгерту және қоғамдағы стереотиптермен күресу өте маңызды.
«Skillathon» қатысушылары әйелдердің өздерінің өзгерісін қабылдауын маңызды деп санайды. «Мұндай шаралар әйелдердің ішкі сенімін нығайту, өзін-өзі бағалау, өзіне деген сенімділікті арттыру үшін қажет», - деп бөлісті А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетінің экология, биология және химия кафедрасының меңгерушісі Юнусова Гүлнар.
Қазақстан Дүниежүзілік экономикалық форум жасаған жаһандық гендерлік алшақтық рейтингінде 65-ші орында, ал әйелдердің білім алу мүмкіндігі бойынша 27-ші орында.
Жиында сөз сөйлеген ҚР Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек техникалық және кәсіптік білім берудегі гендерлік теңсіздік мәселесін мойындап, әйелдердің аз қамтылуы олардың ғылым мен ғылымды дамытудағы саяси шешімдерге ықпалының төмендеуіне әкелетінін атап өтті. Еліміздің технологиялық секторы, сондай-ақ осы салаларда жас қыздарға үлгі болатын үлгілердің жоқтығы да байқалатыны сөз болды.
«Қазақстандағы әйелдердің білім алуға қолжетімділігі көп жылдар бойына үлгі болды. Елімізде әйелдердің ғылымдағы үлесі де айтарлықтай жоғары. Дегенмен, біз әйелдердің докторантурада және жоғары оқу орындарындағы топ-менеджерлер арасында төмен үлестерін байқаймыз. Біздің басты мақсатымыз – себептерді анықтап, оларды жақын арада жою, өйткені ғалым-әйелдердің әлеуеті еліміздің экономикалық дамуына үлкен пайда әкеледі», -деді министр.
Шеберлік марафонын мемлекеттік сектор, ҮЕҰ, ғылым және бизнес өкілдері жүргізді. Олар қатысушыларға коммуникация, ғылыми жобаларды коммерцияландыру және жүйелік ойлау бойынша семинарлар өткізді.
«Skillaton» Жапония Үкіметі қаржыландырған «Нөлдік шығарындыларға қол жеткізу және төтенше климаттық жағдайға жауап ретінде климаттың өзгеруіне тұрақты даму үшін ұлттық деңгейде айқындалатын салымдарды пайдалану» Қазақстандағы БҰҰДБ жобасының аясында Астана IT университетінің алаңында өтті.