"Paramı Yönetebiliyorum" projesi kapsamında şimdiye kadar 1 milyondan fazla gence, girişimciye ve çiftçiye birebir eğitim verildi.

Proje, altı farklı sürdürülebilir kalkınma hedefine katkı sağlıyor. Visa Türkiye'nin 22 bankanın desteği ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Habitat Derneği ortaklığında yürüttüğü Paramı Yönetebiliyorum, 10'uncu yümda 81 ilde 2 bin gönüllü eğitmen ile geniş etki alanına sahip bir proje haline geldi. Proje kapsamında 1 milyondan fazla gence, girişimciye ve çiftçiye birebir eğitim verildi.

Proje 17 Küresel Hedef’ten 6’sını farklı aktivitelerle destekliyor

Paramı Yönetebiliyorum eğitimlerinde, bütçe yapma, kontrollü harcama, birikim, yatırım, borçlanma, finansal haklar ve yükümlülükler konulan işleniyor. Proje bu eğitim içerikleriyle "Nitelikli Eğitim", "Sorumlu Üretim ve Tüketim" ve "Yoksulluğa Son" hedeflerine katkı sağlıyor. Paramı Yönetebiliyorum, hem proje ortakları arasındaki uyumlu işbirliğiyle, hem de 22 bankanın finansal okuryazarlığı artırmak için biraraya gelmesiyle "Hedefler için Ortaklıklar" hedefini destekliyor. Proje kapsamında yürütülen tüm çalışmalarda cinsiyet eşitliği ön planda tutuluyor. Eğitimler lise öğrencileri, üniversite öğrencileri, genç yetişkinler, girişimciler ve çiftçiler olmak üzere toplam beş farklı grup veriliyor. Eğitimler 81 ilde geniş ve farklı kitlelere liselerde, üniversitelerde, belediye ve valiliklerin desteğiyle tahsis edilen pek çok alanda veriliyor. Proje bu özellikleriyle "Toplumsal Cinsiyet Eşitliği" ve "Eşitsizliklerin Azaltılması" hedeflerine de katkı sağlıyor.

Türkiye’nin Finansal Okuryazarlık Haritası

Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) tarafından, Visa ve Türkiye'deki 22 bankanın desteğiyle Paramı Yönetebiliyorum projesi kapsamında geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen "Türkiye Finansal Okuryazarlık Araştırması'nda Türkiye'nin finansal okuryazarlık haritası çıkarıldı. Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye'de minimum finansal bilgiye sahip olan bireylerin oranının yüzde 70 olduğu görülüyor. Beş kişiden ise sadece ikisi para biriktirebiliyor. Birikim yapanların yarısı sağlık sorunu, doğal afet, aniden işsiz kalma gibi beklenmedik durumlara karşı tedbir olarak para biriktirdiğini söyledi. Araştırmadaki bir diğer dikkat çekici nokta da kredi borcunu ödeme konusunda bireylerin disiplinli hareket etmeye özen göstermesi. Bu konuda toplumun yüzde 83'ü kredi borcunu gününde ödediğini belirtiyor.

Finansal Okuryazarlık seviyeleri

Finansal okuryazarlığın ilk ve en önemli altın kuralı, gelirinizden fazla harcamamaktır. İyi bir bütçe yapmanın ilk adımı ise tüm harcamaları düzenli bir şekilde yazmaktır. Bunun için bir defter kullanabilirsiniz. Harcamalarınızı ev, giyim-kuşam, gıda, tatil, sağlık hediye gibi başlıklar altında sınıflandırın. Harcamalarınızı istek ve ihtiyaç olarak iki gruba ayırın. Sağduyunuz size yardımcı olacaktır. Bütçeyi kendiniz için yaptığınızı unutmayın. Kendinize karşı dürüst olun. Bütçe yapmayı kalıcı bir alışkanlık haline getirin. Araştırmanın ortaya koyduğu verilere göre, finansal bilgi, davranış ve tutumlarına göre Türkiye toplumu 5 temel gruba ayrılıyor: Bunlar; Finansal Bilgeler, Mütevazı Ebeveynler, İdareli Muhafazakarlar, Plansız Hayalciler ve Kaygısız Gençler. Finansal konularda diğerlerine göre daha bilgili ve hırslı olan Finansal Bilgeler en yüksek finansal okuryazarlık düzeyindeki grup f konumunda bulunuyor. Toplumun yüzde 22'sini oluşturan, orta yaş grubunda yer alan, işveren oranının yüksek olduğu ve diğer segmentlere kıyasla daha yüksek hane geliri olan Finansal Bilgeler parasını akıllıca yönetiyor. Birikim ve harcamayı bilinçli bir şekilde yapıyor. Bu grup genelde bütçe yapıyor, ödemelerini aksatmıyor.

Toplumun yüzde 24'ünü oluşturan ve ağırlıklı orta-üst yaş grubunu temsil eden Mütevazı Ebeveynler ayağını yorganına göre uzatıyor. Ailelerinin geleceği ve emeklilik dönemi için uzun vadeli plan yapmaya çalışıyor. Borçlanmamayı tercih ediyor, ödemelerini geciktirmiyor. İdareli Muhafazakar grubu parayı daha idareli bir şekilde yönetme eğilimine sahip. Toplumun yüzde 20'sini oluşturan bu grup uzun vadeli düşünmeye ve çocukları için para biriktirmeye çalışıyor ancak finansal durumları bu konularda onları zorlayabiliyor. Ancak temel ihtiyaçlara yönelik harcama yapabiliyorlar, gereksiz harcama yapabilecek esnekliğe sahip değiller. Plansız Hayalciler ve Kaygısız Gençler ise yoğunlukla yaş grubunu gençlerin oluşturduğu segmentler olarak göze çarpıyor. Henüz evli ve çocuk sahibi olmayan, limitli bir geliri olan Plansız Hayalciler toplumun yüzde 19'unu oluşturuyor. Varlıklı bir geleceğin hayalini kuruyorlar ve bunun için risk almaya da hazırlar. Ancak para konusunda disiplinli ve planlı olamıyorlar. Toplumun yüzde 15'ini oluşturan Kaygısız Gençler ise finansal konularda bilgi seviyesi en düşük grup. İşi ve düzenli geliri olmayan bu grup anı yaşıyor. Bütçe yapmıyor, para biriktirmiyor.